Kies Nederlands Switch to English
Roze Spreeuw
Roodkeelnachtegaal
Hoogwoud


Even geduld...
De sterattractie van Jiu Zhai Gou: Rufous-headed Robin

rhra
Pearl Shoal Falls, Jiu Zhai Gou, Sichuan, China, 13 juli 2012 (Ben Wielstra)

In het noorden van de Chinese provincie Sichuan ligt het natuurreservaat Jiu Zhai Gou. Dit park staat wereldwijd bekend om haar landschappelijke pracht: onwerkelijk gekleurde meren, idyllische watervallen en onaangetast bos. Eén nadeel: het is er werkelijk gruwelijk druk met toeristen (soms wel 20.000 per dag) en het toerisme wordt op typische Chinese wijze in zeer beperkte banen geforceerd. Als het ligt aan de beheerders van het park (die alleen maar op geld uit zijn en conservatie als een noodzakelijk kwaad zien), beperkt iedereen zich tot de standaard plekjes om foto's te maken en wordt men daar met brullende bussen heen vervoerd. De vrijheid voor vogelaars wordt dan ook steeds meer ingeperkt: vroeger kon je in het park overnachten (zodat je op tijd op de juiste plekjes kon zijn) en was je toegangskaartje meer dan een dag geldig, dat is allemaal teruggedraaid. Dat maakt het park misschien niet direct een aantrekkelijke bestemming voor vogelaars. Echter, in Jiu Zhai Gou huist een enorme lading aan strakke soorten. Als je het een beetje goed aanpakt en bereid bent wat belachelijke regels te breken kan je de ergste drukte omzeilen en van een bijzonder gave avifauna genieten.

De specialiteit van Jiu Zhai Gou is de Rufous-headed Robin (Larvivora ruficeps, voormalig in het genus Luscinia geplaatst). Deze soort is zelfs enkel en alleen in Jiu Zhai Gui te doen! Er zijn wat oude gevallen uit nabijgelegen gebieden, maar het ontbreekt aan recente waarnemingen. Rufous-headed Robins zingen de hele dag door en de fraaie zang is ook nog eens onmiskenbaar en hard. Het is dus niet zo dat je ze gemakkelijk over het hoofd ziet (hoort); de afwezigheid van waarnemingen buiten Jiu Zhai Gou lijk daadwerkelijk op een zeer beperkte verspreiding te wijzen. Zelfs binnen het park is de Rufous-headed Robin maar van enkele plekjes bekend. Dit kan verklaard worden door het enorme habitat specialisme van de soort: "...successional habitats in mountain valley that are produced by periodic flash-floods...". Kortom, de Rufous-headed Robin is een buitengewoon zeldzame vogel. De IUCN heeft het beest dan ook de Red List status 'Vulnerable' toebedeeld. Het is hoe dan ook geen straf om naar een Rufous-headed Robin te kijken. Het is een beetje een langgerekte robin met lange, lichte poten. Het lichaam is grijsgrauw met wat lichtere delen op borst en buik, daar valt niet veel meer over te zeggen. De staart heeft een Blauwborst-achtige tekening, maar het rood is niet zo opvallend, een beetje bruinig meer. Het koppatroon is zeer contrastrijk. De helderwitte keel wordt door een dikke zwarte band omlijnd, welke het breedst is bij het oog, als een masker, en bijdraagt aan het effect van grote, diepdonkere ogen (waar je in kan verdrinken). De kopkap is, u raadt het al, rufous. Kortom, een echt bosjuweeltje.

RHR1
Rufous-headed Robin Larvivora ruficeps, Jiu Zhai Gou, Sichuan, China, 14 mei 2005 (James Eaton)

Deze zomer bezocht ik Jiu Zhai Gou voor twee dagen, samen met mijn vriendin. Omdat twee dagen eigenlijk veel te kort is had ik me voorgenomen om me op Rufous-headed Robin te focussen (hip spul als Pere David's Owl en Snowy-cheeked Laughingthrush moet maar een andere keer). We betaalden 13 juli 's ochtends een belachelijk hoog entreebedrag (circa 40 euro, een fortuin voor de gemiddelde Chinees) en reden met een overvolle bus het park in. Jiu Zhai Gou beslaat een weg die uiteindelijk in twee valleien splitst. De bus rijdt eerst tot de splitsing, waar de indrukwekkende Nurilong waterval ligt. Vervolgens rijden alle bussen door de westelijke vallei naar boven en wordt je bovenaan gedropt bij het Primeval Forest. Vervolgens kan je de 10-15 kolometer terug naar beneden, via de vele toeristische trekpleisters die deze vallei rijk is, te voet afleggen of je kunt per bus terug en her en der uitstappen (aangezien er constant bussen rijden kan je zo weer in de volgende instappen als je je kaaskiekjes geschoten hebt). Pas later op de ochtend gaan er vanaf de splitsing bussen de andere, oostelijke vallei, met aan de top Long Lake inrijden. Hier zijn verder geen stops onderweg. Als vogelaar kan je het beste 's ochtends direct bij de splitsing al uitstappen. Juist omdat praktisch iedereen in de bus blijft zitten en vervolgens naar beneden loopt kan je de drukte even enigszins omzeilen, door vanaf de splitsing naar het Primeval Forest omhoog te lopen. Daarnaast kan je vanaf hier al stiekem de vallei richting Long Lake inlopen. Er is hier geen officieel wandelpad meer omhoog, maar de oude boardwalk verkeerd nog grotendeels in goede staat (aan het begin zijn de planken verwijderd).

Ik kon het niet maken om direct die hard te gaan vogels kijken en we stapten dan ook braaf bij het Primeval Forest uit. Het was hier belachelijk druk dus we vluchtten snel over de boardwalk naar beneden. Zo konden we de grootste massa ontlopen, maar het was nog steeds frustrerend druk. De vogels werkten ook niet lekker mee en zag ik eens een keer wat goed, dan werd het alweer verjaagd door de zoveelste tierende toerist. Zo verliep het de gehele ochtend. M'n stemming was dan ook tot een ultiem dieptepunt gedaald toen ik bij Panda Lake ineens, boven alle herrie uit en simpelweg vanaf de boardwalk (en, mind you, het was al best laat op de dag: 13 uur), een Rufous-headed Robin hoorde zingen! Ik stond meteen weer op scherp. Er stond een bordje dat het valleitje alhier als een 'landslide area' omschreef, wat mooi klopt met de beschreven habitat preferentie van de robin. Ik keek even of er geen bewakers aanwezig waren en sprintte richting de robin. Al snel was de kakafonie van toeristen tot een ver geroezemoes gereduceerd. Terwijl ik de vogel benaderde hoorde ik van verder het bos in al twee andere individuen zingen! Toen ik naderbij geslopen was besloot de schuwe robin zijn snavel te houden. Na wat bange minuten begon-ie echter weer te zingen. Ik tapete discreet. De reactie van de vogel was om zich ongezien een eind te verplaatsen en vandaar verder te zingen. Gruwel. Maar na nog heel wat bange minuten zat het beest plots weer op zijn oude plek te kwinkeleren. Na weer wat tapen zag ik 'm uit m'n ooghoek langsschieten en dichtbij landen. Wahoe! Ik kon 'm door de zooi heen prachtig, misschien twintig seconden zien zitten, terwijl hij me nieuwsgierig aanstaarde. Hierna knalde de vogel weer een flinke afstand door het bos, diep de vegetatie in. Euforie. Uiteindelijk kreeg ik 'm nog één keertje vrij zingend te zien, zij het op grotere afstand. Hierna liet ik de vogel met rust. Dit was een spannend uurtje! Dat we hierna voetje voor voetje in de totale chaos naar beneden moesten schuifelen deerde me weinig.

RHR2
Rufous-headed Robin Larvivora ruficeps, Jiu Zhai Gou, Sichuan, China, 14 mei 2005 (James Eaton)

RHR3
Rufous-headed Robin (Larvivora ruficeps), Jiu Zhai Gou, Sichuan, China, 14 mei 2005 (James Eaton)

Panda Lake is een nieuwe locatie voor de robin: het totaal aantal bekende plekjes komt hiermee op twee. Een plek die in veel reisverslagen terugkomt is een trail achter Pearl Shoals, maar deze lijkt inmiddels verlaten, mogelijk wegens vee vraat. Ik wilde nog meer Rufous-headed Robin. Na stiekem te hebben overnacht in het park in het Tibetaanse dorpje Zechawa (dat kan: een publiek geheim) stond ik de hierop volgende dag 's ochtends vroeg op en wandelde naar het enige verder bekende Rufous-headed Robin plekje: de basis van het Kezegou valleitje, ongeveer vier kilometer de vallei richting Long Lake in en in 2003 gevonden door Frank Reindt. Dit is de locatie waar iedereen de soort tegenwoordig doet (behalve Jan Hein van Steenis ;-)). Hoewel ik geen duidelijke beschrijving had was de plek gemakkelijk te vinden, je loopt gewoon door totdat het boardwalk systeem de weg kruist en loopt vanaf hier via de boardwalk nog een paar honderd meter omhoog. Rond 6 uur werd het een beetje licht en was ik op de juiste plek aangekomen. Ik wist dat het de juiste plek was omdat ik hier (al van ver) vier Rufous-headed Robins hoorde schreeuwen! Dit aantal van vier territoria is stabiel over de jaren. De eerste twee vogels werkten bijzonder slecht mee. Ik begon dus maar het trailtje dat vanaf de boardwalk omhoog het valleitje alhier inloopt te bewandelen (goed voor andere soorten). Het begin van dit pad was redelijk open en scrubby. Hier zat een robin die direct reageerde zoals het hoort en vanuit het donkere bos aan kwam knallen om vervolgens vlak voor me te landen. Ik moest diep door de vegetatie heen kijken, maar kon het diertje even prachtig in atypisch goed licht zien. Missie geslaagd, wat een soort.

Ondanks de bizarre tegenstellingen in Jiu Zhai Gou, waar weelderig natuurschoon schil contrasteert met totale waanzin, was ik erg in mijn nopjes met ons bezoek. Ik raad vogelaars dan ook zeker aan om Jiu Zhai Gou op de itinerary te behouden.

Ben Wielstra

rhrb
Mirror Lake, Jiu Zhai Gou, Sichuan, China, 14 July 2012 (Ben Wielstra)

19069 views

Reacties:

reactie
Door: Max Berlijn, woensdag 8 augustus 2012 20:45
Ben, top verhaal en zoals je inmiddels weet, hopelijk volgend jaar Juni samen met nog een andere top "nachtegaal"....(niet zijnde Firethroat)
PS: Gooi je tank dus maar vast vol..
Gewijzigd op: 2012-08-08 22:11:02
reactie
Door: Alex Bos, woensdag 8 augustus 2012 23:27
Gaaf verhaal Ben. Ik ga er eind september heen, dus je geeft me een mooie doelsoort...
reactie
Door: Max Berlijn, donderdag 9 augustus 2012 10:15
Alex, zouden ze dan nog te vinden zijn?
reactie
Door: Jelle Scharringa, donderdag 9 augustus 2012 10:55
@ Ben: Chinese Monal? Hoe zit het daar mee?
@ Max en Alex: zijn ze al op weg naar Maleisie dan?
reactie
Door: Max Berlijn, donderdag 9 augustus 2012 12:23
@Jel, volgens mijn beperkte gids van China is het (gedeeltelijk?) een standvogel, maar dat zeggen ze van Gould's Shortwing (nog zo'n most wanted voor mij) ook en die is onvindbaar in de najaars en wintermaanden (gaat naar lagere delen). Kortom voor mij onduidelijk.
Gewijzigd op: 2012-08-09 12:24:18
reactie
Door: Jelle Scharringa, donderdag 9 augustus 2012 12:42
@Max: ik doelde op die ene vangst in Maleisie in 1963. Dit soort most wanted species zingen niet buiten de broedtijd en zijn dan vrijwel onvindbaar.
reactie
Door: Ben Wielstra, donderdag 9 augustus 2012 14:39
Die monal zit wel in JZG als je hoog genoeg gaat, maar hoe je precies hoog genoeg komt dat weet ik niet. Ik was er maar heel kort dus heb niet veel geprobeerd. Ik ben Reindt's trail een stuk omhooggelopen op dag twee (en laatst) en hoewel dat helemaal naar de sneeuw zou moeten gaan kon ik het na een tijdje niet echt meer volgen.
reactie
Door: Jan Hein van Steenis, donderdag 9 augustus 2012 19:31
Die monal doe je gewoon op Balang Shan, want JZG wil je echt zo kort mogelijk bezoeken. Het idee nog 's naar deze plek terug te "moeten" vervult mij met een onmetelijk afgrijzen. Zonder strikte controle zou het allemaal overigens nog veel verschrikkelijker zijn. Blijkbaar bestaat er de mogelijkheid meerdaagse wandeltochten door het park te maken... dat zou een interessante mogelijkheid kunnen zijn als je dan niet door een parkwachter voortgejaagd zou worden.

Wij waren een paar jaar terug waarschijnlijk net te vroeg in Jiuzhaigou, want de nachtegaal wilde nog niet zingen. Met vier man onopvallend het pad af was ook lastig: één keer zag een van ons een mannetje in pak door de bosjes lopen toen wij een zijdal ingeslopen waren.
Overigens is met enige moeite wel een lift met de werknemers mee omhoog het "linkerdal" in te regelen (voor de Snowy-cheeked Laughingthrush was dat wel noodzakelijk).
reactie
Door: Ben Wielstra, zaterdag 11 augustus 2012 07:03
Ha JH, de foto's van James Eaton waren volgens hem errug vroeg in het seizoen genomen. Volgens mij is juli heel geen slechte tijd voor de robin. Die lachlijster heb je wel goed mee gescoord.
reactie
Door: Bram ter Keurs, woensdag 15 augustus 2012 15:24
Is dat nou wel verstandig: tapen bij zo'n zeldzame soort? Hoeveel vogelaars komen daar? Hoe vaak wordt daar getaped?
reactie
Door: Jan Hein van Steenis, woensdag 15 augustus 2012 19:57
Het is de enige bekende plek, maar ik vermoed dat desondanks Kezegou jaarlijks door maar weinig vogelaars wordt aangedaan. Er is een gigantisch (vrijwel) ontoegankelijk gebied waar de soort ook voor moet komen (wat Ben bewijst met zijn vondst). Van de miljoen Chinezen die JZG jaarlijks bezoeken heeft er vermoedelijk niet een ooit van deze vogel gehoord... (hoewel we wel een grote afbeelding tegenkwamen in een van de Tibetaanse dorpen).
Ben King heeft hem ooit in het nabije Wanglang gezien, wat nog minder vogelaars trekt (hoewel deze fazant nergens makkelijker te zien is (in Jiuzhaigou laat hij zich volgens een bewaker die wij daar "spraken" alleen nog zien voordat je op de juiste plek kunt zijn).
reactie
Door: Max Berlijn, woensdag 15 augustus 2012 22:16
@ JH wat bedoel je met die laatste zin, RHRobin of BEPheasant? Met die fazant had ik in Tibet trouwens niet echt veel moeite zie: http://83.84.118.179/Apache/doc/doc00268.pdf
reactie
Door: Jan Hein van Steenis, woensdag 15 augustus 2012 23:05
Die fazant. Toen we uiteindelijk toch Wanglang in mochten was hij eenvoudig...
reactie
Door: Ben Wielstra, donderdag 16 augustus 2012 20:48
Ha Bram, Wel op die nieuwe plek waren ze nooit eerder getapet. Op die andere plek hadden ze de hele dag drie andere mannetjes die keihard in hun oren zaten te tetteren en ook daar komen nou niet veel vogelaars, dus ik denk dat ze het wel kunnen hebben (zeker als je het discreet doet, af en toe een strofe en niet snoeihard). Dus ik kon het over m'n hart verkrijgen, maar als je er ooit zelf bent moet je ter plekke maar afwegen of je het verantwoord vindt de tape aan te zetten.
Gewijzigd op: 2012-08-16 20:49:46
reactie
Door: Ben Wielstra, vrijdag 23 november 2012 09:30
SPECTACEL: http://cambodiabirdingnews.blogspot.nl/2012/11/rufous-headed-robin-in-phnom-penh.html
reactie
Door: Max Berlijn, vrijdag 23 november 2012 12:57
Op sommige plaatjes lijkt de rode"pet" door te komen, gaaaaaf.
reactie
Door: Max Berlijn, maandag 26 november 2012 11:05
http://www.surfbirds.com/gallery/display.php?gallery=gallery16 betere plaatjes (ff scrollen), let op her rufous op de voorkruin, blijkbaar getwitcht?
reactie
Door: Garry Bakker, maandag 27 mei 2013 20:08
Holy shit! Wat een plaat!! Van Pete Morris, op surfbirds.com
Gewijzigd op: 2013-05-27 20:09:38
reactie
Door: Ben Wielstra, maandag 27 mei 2013 20:32
Alle!!!
reactie
Door: Max Berlijn, maandag 27 mei 2013 22:12
Nou daar is wel een tapje bij gebruikt..., ik zit er over twee weken...
reactie
Door: Jan Hein van Steenis, dinsdag 28 mei 2013 09:07
Ik ben met twee van de waarnemers op stap geweest: die gaan echt niet weg voor ze hem zó gezien hebben.
reactie
Door: Max Berlijn, dinsdag 28 mei 2013 09:14
O, wie waren er nog meer bij dan naast Pete? Ik maak me zorgen, ik ken Pete en hij taped die beesten plat voor een plaatje, dus of ze daarna nog te zien zijn....
reactie
Door: Max Berlijn, dinsdag 28 mei 2013 09:23
.
Gewijzigd op: 2013-05-28 09:24:04
reactie
Door: Steven Wytema, dinsdag 28 mei 2013 10:19
Briljante plaat inderdaad.. ik dacht de eerste te zijn hier, maar het nieuws verspreidt zich snel zo te zien :). De Firethroat eronder is ook om te smullen
reactie
Door: Jan Hein van Steenis, dinsdag 28 mei 2013 11:09
Plattapen: ja dat komt me wel bekend voor... i.i.g. waren Alan Lewis & Barry Reed erbij. Moet ik wat voor je navragen zodra ze weer in de UK zijn? Misschien gebruiken ze wel dezelfde gids (veel keus is er niet). Over twee weken is-ie wel weer over Pete heen vermoed ik.
reactie
Door: Max Berlijn, dinsdag 28 mei 2013 11:47
aha, Lewis heeft de Dusky Thrush in de UK gemist, hij had op 07-05 de Blackthroat. Als je info hebt aLs je in de UK bent altijd welkom. Ik vertrek 07-06. Thx, Max
reactie
Door: Ben Wielstra, dinsdag 28 mei 2013 12:07
Doe Blackthroat de groeten van me. Beetje goodwill kweken voor als ik ooit die kant op ga.
reactie
Door: Max Berlijn, woensdag 29 mei 2013 17:33
ai,ai,ai, die plek van de Blackthroat lijkt wel de Albert Kuip dit voorjaar, zie http://www.birdquest-tour... wel gaaf zo'n Panda...
reactie
Door: Max Berlijn, maandag 10 juni 2013 14:02
.
reactie
Door: Jan Hein van Steenis, maandag 10 juni 2013 21:34
De Blackthroat kostte ze zeven uur.
reactie
Door: Ben Wielstra, maandag 10 juni 2013 22:45
Hebben is hebben.
reactie
Door: Max Berlijn, maandag 10 juni 2013 23:26
Ik probeerde een stukje te plaatsen over mijn waarneming vandaag van mijn RHRobin maar krijg steeds een error, ik heb het maar naar de webredactie gestuurd met de vraag het te plaatsen en reis nu verder.
Gewijzigd op: 2013-06-10 23:28:38
reactie
Door: Ben Wielstra, dinsdag 11 juni 2013 09:10
Nou zeg ik kreeg het ook niet voor elkaar Max maar het bleek dat het met een verkeerd apostrofje te maken had!
Gewijzigd op: 2013-06-11 09:12:49
reactie
Door: Ben Wielstra, dinsdag 11 juni 2013 09:12
Hier het verhaal van Max: “Vandaag mijn poging gedaan om de RHRobin te zien te krijgen. Na de foto’s op surfbirds van Pete Morris en Alen Lewis was ik gealarmeerd over mijn slagingskansen gezien het veelvuldig gebruik van tapes voor deze soort in het gebied. Ik begreep in de dagen dat we naar deze plek reden dat er dit jaar maar twee!! vogels aanwezig zijn in het park. Een bij de plek van Ben (Panda Lake) welke na de platen van Surfbirds niet meer is gezien....en een vogel op de reguliere plek, welke dit voorjaar nagenoeg alleen maar gehoord wordt door de bezoekende vogelaars. We begonnen vanochtend om 07.30 tegen beter weten in bij Panda Lake zonder succes, dus toen maar op naar de "nachtmerrie" vogel van de oude plek. Deze liet zich rond 09.30 voor het eerst horen en later door het bos schieten (grijs lijf, rode bovenkop, 1 op de schaal van Lethaby) en vervolgens heeft het tot 15.00 geduurd voordat we, na een goed "plan F" van Tang om de nabij gelegen stroom over te steken, we de vogel dichtbij genoeg hoorde om een kans te maken hem te zien. Tot vier keer toe liet hij zich van dichtbij horen maar telkens kregen we niets te zien. Ik had inmiddels geen knieën meer over en zeeg neer op de bosgrond als een te dikke Panda toen de vogel op enkelhoogte een strofe liet horen uit een bamboe struweel. Tang, die veel betere ogen heeft dan deze oude Panda, knielde en keek met kijker in de bamboestruik zonder dat hij beweging van te voren zag. Opeens focuste hij en melde "drie meter vooruit", waarop ik mijn kijker focuste op een blobje in de bamboe......"gvd dat is hem" riep ik uit in het Nederlands (nieuw woord voor Tang, of eigenlijk twee), de vogel zat stil te poetsen en liet uit eigen beweging om de zoveel tijd een zangstrove horen. Ik heb alle kenmerken geweldig kunnen zien, zelfs het staartpatroon, wat een droomsoort!! weliswaar in de dichte bamboe waardoor focussen met mijn fototoestel niet ging. De vogel bleef minimaal drie minuten zo zitten en na een beweging van mijn kant, verdween hij. Ons en vooral mij in volle blijdschap achterlatend. Missie geslaagd, hoewel geen foto en nu op naar een andere nachtegaal. Groet Max”
reactie
Door: Ben Wielstra, dinsdag 11 juni 2013 20:17
Top dat het gelukt is Max. Hoe is het verder? Zwartkeeltje gezien?
reactie
Door: Albert van den Ende, dinsdag 11 juni 2013 21:16
Excuses @Max, @Ben. Het probleem is verholpen.
Gewijzigd op: 2013-06-11 21:17:14
reactie
Door: Max Berlijn, vrijdag 14 juni 2013 15:42
Ha Ben, ben net op mijn hotelkamer in Chengdu. Ja, de Blackthroat is gelukt. Eveneens geen eitje, ik zal volgende week een stukje in elkaar zetten voor de DB site, indien interesse.
Gewijzigd op: 2013-06-14 18:04:06
reactie
Door: Ben Wielstra, vrijdag 14 juni 2013 16:29
Ja!
reactie
Door: Jan van der Laan, vrijdag 14 juni 2013 20:10
Goed gedaan Max. Gefeliciteerd. Trots op je!!
reactie
Door: Max Berlijn, dinsdag 18 juni 2013 18:17
Plek van mij van dit jaar: http://observado.org/waar...
reactie
Door: Ben Wielstra, vrijdag 16 augustus 2013 19:37
In de laatste Birding Asia staat een artikel over de 1e winter vogel uit Cambodia.
reactie
Door: Ben Wielstra, zondag 27 juli 2014 15:59
Met de Snowy-cheecked Laugher is het helemaal goed gekomen. Firethroat ook briljant gezien.
reactie
Door: Max Berlijn, zondag 27 juli 2014 22:53
Gaaf, moet beide nog, die Laugher wel gehoord maar ze kwamen er niet uit. Ooit nog een oproltripje voor o.a. deze twee en Woodsnipe (zien)..
Gewijzigd op: 2014-07-27 22:54:29
reactie
Door: Ben Wielstra, maandag 28 juli 2014 03:35
Woodsnipe was totaal afwezig, blijkbaar zijn die van plek verschoven want Birdtour Asia had 'm wel dit jaar. Wij faalden in de hoge dennebossen, gaai alleen gehoord. Had jij Grey-hooded Parrotbill al?
reactie
Door: Max Berlijn, maandag 28 juli 2014 08:47
Ja zie http://www.dutchbirding.n... verslagje komt deze week naar je toe

Je bent niet ingelogd, je moet ingelogd zijn om reacties te plaatsen.