| Vorige | Terug | Volgende |
| Naam: | Zomertortel / Streptopelia turtur |
| Plaats: | Vlieland - camping Stortemelk |
| Datum: | 20 oktober 2012 |
| Fotograaf: | |
| Toegevoegd: | 25 oktober 2012 |
| Determinatie: | Onzeker |
| Hits: | 6631 |
| Deze foto van een tortelduif is gemaakt op zaterdag 20 oktober j.l. op Vlieland. Het gaat hier om een donkere ´tortelduif´ met goede kenmerken van Zomertortel ´Streptopelia turtur´ alsook kenmerken van Oosterse Tortelduif ´Streptopelia orientalis´ en wel de ondersoort 'meena'. Gemakshalve wordt deze vogel hierna de ´Vlie(-)duif´ genoemd. Rond 16.00 fietste ik over camping Stortemelk op Vlieland en zag ik de Vlieduif aan komen vliegen, streek neer in het zgn. ´Struikrietzangercomplex´ op camping Stortemelk aan de oostkant van Vlieland en vloog na ca. 15 seconden weg in oostelijke richting. Heb de vogel alleen door de camera gezien waarbij ik enkele foto´s heb kunnen maken. Eerder die dag hadden meerdere vogelaars al een ´tortelduif´ zien langsvliegen nabij het ´Variegatus-bankje´. Aangenomen wordt dat het hier om dezelfde vogel ging. Zover bekend is de Vlieduif ná zaterdag 16.00 niet meer waargenomen. Wat in eerste instantie opvalt aan de vogel is de donkere bovenzijde veroorzaakt door de donkere/zwarte centra van dekveren en tertials, zonder schachtstrepen. Het ontbreken van de streping in de zijhals duidt overigens op een 1e jaars vogel. Daarnaast is op één van de foto´s in zit zichtbaar dat de Vlieduif de binnenste 2 á 3 resp. grote, middelste en kleine dekveren heeft geruid naar adulte type dekveren. Er zijn geen andere bewerkingen gedaan aan de foto´s dan (1) opscherpen (2) croppen en (3) waar nodig belichting bijstellen doordat een aantal foto´s onderbelicht bleken. Navolgend volgt een recap van een aantal kenmerken (beslist niet volledig) die spreken vóór Zomertortel dan wel vóór Oosterse Tortel. Aan de determinatie wordt nog gewerkt waaronder begrepen de consultatie van enkele buitenlandse experts. Evenwel leek het mij goed de vogel én discussie hier te posten. Ik zou zeggen, oordeelt u zelf.. Pro Zomertortel - In zit is de formule van de handvleugel goed zichtbaar. Hierbij is te zien dat p9 de langste handpen is, langer dan p8. Uit vergelijking met veel foto´s op internet van Zomertortel en Oosterse Tortel en zoals door Nils beschreven in Advanced Bird ID Handbook, blijkt dit een goed kenmerk te zijn voor Zomertortel. Bij Oosterse Tortel zijn p8 en p9 even lang en liggen in feite op elkaar. Dit lijkt op basis van al het bekeken referentiemateriaal op internet een consequent kenmerk. Ook lijken de handpennen wat smal en puntig. Bij Oosterse Tortel lijken de handpennen doorgaans wat breder en met bredere/ronde toppen. - De Vlieduif heeft een smal snaveltje duidend op Zomertortel en de naakte huid rondom het oog is goed zichtbaar, vooral onder en vóór het oog. Het kenmerk van een ´diamantvorm´ van de naakte huid om het oog bij Zomertortel is daarentegen niet goed zichtbaar en geldt mogelijk meer voor adulte vogels dan voor juveniele. Uit een vergelijk van foto´s op internet blijkt de hoeveelheid naakte huid van zowel Zomertortel als Oosterse Tortel overigens variabel. - In vlucht maakte de vogel een compacte indruk zoals bekend van Zomertortels (met name door de ervaringen van langsvliegende vogels bij Breskens). Een direct vergelijk van de Vlieduif met andere vogels in vlucht (of zit) kon helaas niet worden gemaakt. Bij Oosterse Tortel vooral bij orientalis zou je in vlucht een plompere indruk verwachten. Daarnaast vertoont de vogel in vlucht een op Zomertortel passende blauwgrijze bovenstaart en rug. - Het wit op T6 lijkt ver door te lopen, voorbij het uiteinde van de onderstaartdekveren. De hoeveelheid wit in de staartpentoppen is bij juv’s van beide soorten geringer en variabeler, daardoor minder bruikbaar voor de determinatie. Pro Oosterse Tortel Nb. de vogel vertoont op zowel foto´s als in vlucht witte toppen op de staartpennen. Dit duidt op de ondersoort 'meena' en sluit de nominaat orientalis uit. Bij laatstgenoemde zijn de toppen grijs van kleur. - Al eerder genoemd de donkere centra op dekveren en tertials, zonder schachtstrepen. De bruine tertialranden zijn a-symmetrisch van vorm. - Lichte toppen op de schouderveren en alle dekveren. - Kleurverdeling op borst (paarsbruinig), buik (buff) en anaalstreek/onderstaartdekveren (wit) lijkt goed te passen op juveniele 'meena'. Opvallend is dat de scheiding tussen resp. borst/buik en buik/anaalstreek scherp is, weer meer passend op Zomertortel. Op één van de vluchtfoto´s is dit goed zichtbaar. De gehele onderzijde vormt in feite een ´drie-kleur´ (of dit laatste een hard kenmerk is weet ik eerlijk gezegd niet). Suggestief is de donkere kleur van het centrale deel van de bovenstaart die over gaat in stuit en rug, kenmerkend voor Oosterse Tortel, met name orientalis. Dit is vooral zichtbaar op de foto´s in zit. De vluchtfoto´s laten daarentegen een lichtere, meer blauwgrijze, kleur zien kenmerkend voor Zomertortel´(zie boven). Mogelijk speelt fotografisch effect een rol bij de foto´s in zit óf vlucht. De determinatie van de Vlieduif als Zomertortel of mogelijk Oosterse Tortel is dus niet eenvoudig. Een interessant en op de Vlieduif gelijkend geval bevond zich vorig jaar in Italie. Foto´s en de discussie over die vogel is terug te vinden op http://birdingfrontiers.com/2011/03/25/controversial-rufous-turtle-dove/ Meer informatie volgt zodra beschikbaar! Met dank aan Nils voor zijn hulp bij het speurwerk en discussie rondom de determinatie van de Vlieduif. | |
 |
| Bij het uploaden van de foto´s gisteravond kwam deze er niet doorheen. Daardoor ontbrak ook de hierboven gegeven toelichting. |
|
| Als ik de foto's zo doorloop is het op structuur en postuur toch een Zomertortel. Ik weet een ouderwetse benadering maar vaak werkt het nog goed. |
|
| Inmiddels hebben we ook support voor onze optie ‘enge, extreem donkere’ Zomertortel van de auteur van het artikel in Alula 2/95 (Hannu Jännes). N.a.v. het Italiaanse ex (zie link hierboven) komen de Italianen binnenkort met nieuwe inzichten t.a.v. de determinatie van dit soms problematische soortenduo. We zijn benieuwd… |
|
| Vandaag een Oosterse Tortel in midden Duitsland: http://www.club300.de/gallery/photo.php?id=27783 |
|
| @Han: Vlie-tortel lijkt mij een betere benaming, of had je nog andere genera in gedachten? Prima bespreking van veelheid aan kenmerken, maar lastig te volgen doordat de foto's niet bij elkaar staan. Ook vergelijking met andere controversiële gevallen is lastig door ontbreken van hyperlinks. Is het een idee om alle foto's met Engelse tekst en hyperlinks in een nieuwsitem te plaatsen? Dan kunnen buitenlandse deskundigen rechtstreeks commentaar geven. Structurele kenmerken, formaat en vleugelvorm, wijzen op zomertortel en deze kenmerken lijken mij zwaarder te wegen dan kleedkenmerken. In dat geval zou het kunnen gaan om een zomertortel met kenmerken van orientalis/meena. Zijn alle kenmerken intermediair dan is de mogelijkheid van een hybride aanwezig. Kan mij niet aan de indruk onttrekken dat je stiekem toch hoopt dat uit de nieuwe inzichten blijkt dat de Vlie-tortel een meena genoemd kan worden... |
|
| Of de rubriek ID corner? |
|
| Op de DT site heb ik de Vlietortel op deze foto Oriental Turtle Dove, Streptopelia orientalis geplakt. Onderaan het stuk |
|
| @Leo waar blijft het ontdekkingsverhaal van de Petsjora? en de massale deception dip the day after? Of wacht je weer op mijn speedboot twitchverhaal? ;) |
|
| Leo wacht totdat de soort door het CDNA aanvaard is met het verhaal. Vandaar dat het jammer genoeg nog even duurt... ;-) En die speedbootverhalen kennen we inmiddels wel ;-) |
| Gewijzigd op: 2012-11-04 14:51:58 |
|
| @ Tom. Dank voor je remarks. Over naamgeving en invoering onder deze rubriek heb tijdens het opvoeren van de foto´s en tekst niet te lang nagedacht. Met name ingegeven door de wens het snel te plaatsen. Samenvatten in een nieuwsbericht is een goede suggestie, daar kan ik wel hulp bij gebruiken.. Persoonlijk denk ik dat het gaat om zeer donkere ZOTO met kenmerken van OTO subsp. Meena. De onderbouwing daarvoor licht, zoals door jou al aangegeven, onder meer in structuur kenmerken. Maar ben beslist geen kenner en verwijs ook graag naar het commentaar van Nils waarin ook Hannu Jännes zijn response is gegeven. ps. mijn hoop is gevestigd op dat we er met de foto´s uit zullen komen. |
