Zaterdag 19 april - Net zoals alle dagen (al vele jaren lang) sta ik ook deze morgen vanaf schemer op mijn telpost Brobbelbies Zuid in het natuurgebied De Maashorst bij Uden. Al enkele weken is er behoorlijk weinig trek en het wachten is ook deze dag dan maar weer op leuke soorten. Het eerste leuke dat voorbijkomt is een adult vrouw Beflijster (7:55 uur). Tegen 9:20 uur vliegen er een luid roepende man en vrouw Slechtvalk over die gezien hun capriolen het voorjaar in de bol hebben. De tweede leuke soort is binnen.
Rond 10:15 uur komt er vanuit het zuiden een kleinere vogel, die ik meteen herken als mees, over mijn telpost gevlogen. Deze valt bij de bomen achter de telpost in. Mijn eerste conclusie is dat dit wel een van de Pimpelmezen zal zijn die regelmatig in deze bomenrij zit. Doordat hij daar ging zitten roepen en ik de roep wat vreemd vond klinken (leek op een Pimpelmees, 3-lettergrepig, maar scherper en afwijkend genoeg om er aandacht aan te besteden) ben ik er naartoe gelopen. Toen ik de vogel in de kijker had zag ik meteen dat het een heel witte mees was. Helaas vloog hij meteen weg maar viel toch weer in, in de bomenrij 150 meter ten oosten van de telpost. Doordat de staart wat lang leek, dacht ik aan een Staartmees, maar het vliegbeeld en geluid klopten niet. Hier kon ik hem vrij snel weer terugvinden doordat hij ook daar weer ging zitten roepen (dit is ook te zien op een van de foto's). In dezelfde boom zat ook een witkoppige Staartmees. Met de verrekijker zag ik meteen dat het of een afwijkende Pimpelmees, 'Pleskes Mees' (hybride Pimpelmees x Azuurmees) of Azuurmees moest zijn. Hierdoor meteen een hele rits foto's gemaakt. Helaas bleef de mees hoog in de boom zitten.
.jpg)
Azuurmees Cyanistes cyanus Azure Tit, trektelpost Brobbelbies Zuid, Maashorst, Uden, 19 april 2014 (Gerard van Aalst)
.jpg)
Azuurmees Cyanistes cyanus Azure Tit, trektelpost Brobbelbies Zuid, Maashorst, Uden, 19 april 2014 (Gerard van Aalst)
.jpg)
Azuurmees Cyanistes cyanus Azure Tit, trektelpost Brobbelbies Zuid, Maashorst, Uden, 19 april 2014 (Gerard van Aalst)
Ondanks de adrenaline besefte ik toch dat ik de mees ook nog eens goed moest bekijken en allerlei kenmerken moest noteren. Gedurende ongeveer 5 minuten heb ik hem vervolgens met de kijker zitten bekijken. Omdat ik nog nooit een 'Pleskes Mees', Azuurmees of afwijkende Pimpelmees had gezien, had ik alle kenmerken van deze soorten helaas niet exact in mijn hoofd. Tot overmaat van ramp had ik ook geen vogelboek bij me. Voorzichtigheidshalve heb ik hem daarom dan ook maar eerst via de whatsapp-groep van Uden doorgegeven als mogelijke Pleskes Mees. Door de slechte ontvangst van internet bij de waarneemplek (dit is al jaren zo) lukte het niet om een foto door te appen. Maar hopelijk zou een van de Udense vogelaars (ik hoopte op Toy Janssen) wel snel reageren en kon ik aan hem de door mij waargenomen kenmerken doorgeven. Maar helaas er kwam geen enkele reactie. Omdat ik echter een zeer dringende afspraak had waar ik absoluut niet onderuit kon en ook niet wilde, kon ik helaas niet bij de plek blijven en liep ik snel terug naar de auto (ca. 10 min). De mees was toen ik weg ging nog steeds t.p. in de bomenrij naast mijn telpost.
Bij de auto aangekomen lukte het gelukkig wel om een foto te appen. Toen pas begonnen de reacties. Toy belde vrijwel meteen op met de mededeling dat er een Azuurmees op de foto stond en met hem heb ik toen afgesproken dat hij de waarneming op DB-Alerts zou zetten. Tevens heb ik aan hem de exacte plek uitgelegd zodat hij eventuele belangstellenden zou kunnen informeren. Verder heb ik daar ook nog telefonisch contact gehad met Peter v.d. Braak van Vogelwacht Uden en ook aan hem heb ik de benodigde informatie doorgegeven. Verder heb ik nog de nodige informatie verstrekt via de whatsapp-groepen Uden, Nijmegen en Groot Grave en aan Bart Brieffies die mij belde. Daarna ben ik naar huis gereden waar ik de korte tijd, die ik nog had, heb gebruikt om de waarneming, plekinfo en hoogst noodzakelijke informatie in te voeren op waarneming.nl. Hierna moest ik echt weg. Dit verklaart ook waarom ik pas 's avonds de foto's en de door mij in het veld waargenomen kenmerken kon invoeren.
Helaas is de vogel de rest van de dag niet meer teruggevonden. De dag erna had ik mijn telpost verplaatst naar de plek waar de Azuurmees de dag ervoor gezien was, maar ook toen liet hij/zij zich niet meer zien ondanks intensief zoeken door Henk v.d. Acker en ondergetekende.
Buiten de opvallende roep, heb ik in het veld nog de volgende kenmerken waargenomen: zuiverwit petje, opvallende grote witte vleugelvlek, bijna witte tertials, zwarte poten (zonder ringetjes), grote witte zijvlaggen aan de staart en een klein zwart snaveltje. De waarneming zal z.s.m. worden ingediend. Indien aanvaard zou het het eerste geval van een Azuurmees voor Nederland betreffen. Er zijn drie aanvaarde gevallen van een 'Pleskes Mees'.
Gerard van Aalst
14142 views
Reacties:
| Door: Ben Wielstra, dinsdag 22 april 2014 17:37 |
| Fantastisch beest! Heel gaaf! |
| Door: Jan Zwaaneveld, dinsdag 22 april 2014 18:05 |
| Prachtige waarneming en fraai gedocumenteerd. Gefeliciteerd! Dit is zo'n waarneming waar iedere vogelaar op hoopt. Jammer dat de vogel niet wat langer is gebleven. |
| Door: David Uit de Weerd, dinsdag 22 april 2014 21:42 |
Gave waarneming! Niet flauw, maar objectief bedoeld:
Zie de foto van Rene uit Mongolië: http://www.dutchbirding.n...
De Azuurmees van de Brobbelbies lijkt een (veel) donkerder onderstaart te hebben dan op de foto van Rene Pop. Ik lees in de oude Van Duivendijk: 'Hybride Azuurmees x Pimpelmees ('Pleskes Mees') lijkt soms veel op Azuurmees maar heeft weinig wit in staart, meestal gele zweem op deel van od en geen zuivere witte kruin'. Die (onder)staart van de Brobbelbies-mees lijkt mij dan niet positief. |
| Door: Richard Reijnders, woensdag 23 april 2014 20:49 |
| Azuurmees heeft blauwe staart met brede witte buitenvlaggen die breder worden naar de top. Zie ook o.a. vluchtplaatje in de ANWB-gids. Staart op foto 1 en 2 van Gerard lijkt mij ook dan ook echt helemaal perfect voor Azuurmees. Dat staart op foto van René van onder (bijna) helemaal wit lijkt kan ik wel verklaren. Algemene regel bij het sluiten van vogelstaarten is dat aan de bovenkant de binnenste staartpennen over de buitenste komen te liggen, en aan de onderkant precies andersom. Om die reden ook is bij een vogel met gesloten staart de staart in de breedte gezien een beetje bol van boven en hol van onder (als iemand mij nog kan volgen). En bovenstaart toont dan vooral de binnenste pennen en onderstaart de buitenste. In hoeverre dit fenomeen zich openbaart is afhankelijk van in hoeverre de staart door de vogel samengeknepen wordt. Zo kan het gebeuren dat de staart van bijvoorbeeld een kwikstaart in de hand aan de onderkant helemaal wit toont en boven helemaal donker. Op de foto van René is goed te zien dat de vogel in kwestie zijn uiterste best lijkt te doen om zijn staart zo ver mogelijk dicht te knijpen als maar kan. Dat verklaart dat ie vrijwel helemaal wit lijkt (zelfs aan de basis (!)). Bij vogel van Gerard is dat veel minder het geval (hoewel slecht te zien omdat we die meer van de zijkant zien). Foto 3 lijkt mij niet representatief. Maar goed, om kort te gaan: staart van vogel van Gerard is dus helemaal perfect voor Azuurmees (staart van die van René lijkt dat dus eigenlijk juist minder, maar hopelijk hierboven afdoende verklaard).. |
| Door: David Uit de Weerd, dinsdag 29 april 2014 13:13 |
| Dank Richard, helder. Voor aanvaarding zal de Udense Mees het nu erg lastig krijgen zonder goede foto's van de poten, getuige de kwekersring bij de vogel van Noordoost Groningen... |
| Gewijzigd op: 2014-04-29 13:41:09 |
| Door: Arnoud B. van den Berg, dinsdag 29 april 2014 14:30 |
| Formeel geldt voor Azuurmees niet 'de regel van de omgekeerde bewijslast' maar misschien dat de CDNA iets dergelijks toch gaat toepassen wanneer het, zoals hier, waarnemingen betreft die zich binnen een paar weken na elkaar voltrekken. |
| Door: David Uit de Weerd, dinsdag 29 april 2014 15:14 |
| Dat was ook mijn gedachte, Arnoud. |
| Door: Justin Jansen, zaterdag 14 juni 2014 22:40 |
| In "Onze Vogels" het maandblad van de Nederlandse bond van vogelliefhebbers van juni 2014 bevat op pagina 10 en 11 een stuk over het broeden met Azuurmezen. Hier staat weergegeven dat de pop van het broedgeval is ontsnapt. De auteur is P. Kokshoorn. |
| Door: Edwin Schuller, dinsdag 17 juni 2014 14:41 |
| Staat er ook bij waar en wanneer? Anders voegt deze info niet erg veel toe lijkt mij... ? |
| Door: Edwin Schuller, donderdag 18 september 2014 16:34 |
| Voor zover nog niet bekend (ik had 't nog niet gezien): Azuurmees is afgewezen. Reden: "Determinatie correct, maar niet aanvaard vanwege mogelijk niet wilde herkomst (cf geringde vogel een aantal dagen later)". |
| Door: Ben Wielstra, donderdag 18 september 2014 21:27 |
| Als het een Azuureend was had het geen probleem geweest! |
Je bent niet ingelogd, je moet ingelogd zijn om reacties te plaatsen.
