| Previous | Back | Next |
| Name: | Spanish Sparrow / Passer hispaniolensis |
| Place: | Maasvlakte |
| Date: | 26 oktober 2014 |
| Photographer: |
 |
| Added: | 26 oktober 2014 |
| Determination: | Certain |
| Views: | 7106 |
| Adult winter mannetje. 7e geval en eerste in het najaar. Optrekkend met vinken, op de grond foeragerend tussen platgeslagen teunisbloemen, poetsend in een haag en soms op (en tussen) zeecontainers. | |
 |
| Gaat nog steeds goed daar op de MaVla! Pracht ontdekking Garry. |
|
| Als er nou zo'n unit tussen de Huismussen bij mij zou zitten. Maar nee, bij mij pikken die beesten 'massaal' piepschuim onder de dakpannen vandaan... Vanmiddag komt de aannemer ;) Maar opnieuw gave vondst Garry! |
|
| Klussen in het najaar? Nooit doen! |
|
| In ieder geval heeft de vogel het juiste ruipatroon. Zo zag ik ze vaak toen ik vaak in het laten najaar een weekje vakantie had op een van de Canarische Eilanden. |
|
| @ Jelle: Vandaar dat David ook een aannemer heeft ingehuurd! |
|
| Zelf klussen? Nooit! Kost je soorten ;) |
|
| En vingers! ;-) |
|
| als ik moet kiezen tussen mussen of piepschuim dan wist ik het wel. Die mussen hebben groot gelijk Davy! |
|
| In principe eens Norman. Echter...David zal net als de mussen zijn kroost ook warm en droog willen houden zeker, veronderstel ik effe! |
|
| Ik zie dat deze vogel (ook op wrn.nl) "adult winter mannetje" wordt genoemd. Maar dat bevreemdt me ietwat. Spaanse mussen ruien (net als huismussen) in de nazomer (tot in sept) volledig alle veren. Dat doen zowel de juvenielen als de adulten. Na deze rui is niet meer te zeggen of de vogels jong of oud zijn. Verder hebben ze geen post-breeding (edit: moet zijn pre-breeding) moult dus feitelijk slijten ze (net als gorzen) naar het "prachtkleed". Daarmee bestaat het "winterkleed" en "zomerkleed" uit exact dezelfde veren en lijkt het mij onlogisch om daar die kwalificaties aan te geven. Een ringer zou het "man, volgroeid" noemen (tenzij schedelverbening nog iets prijs geeft). |
| Modified on: 2014-10-28 08:45:57 |
|
| @Ton: niet toevallig heb ik me hier gisteravond ook nog even in verdiept. Aangezien we vogels labelen op fenotype en er bij mussen geen tussenstadia bestaan, is er niks mis mee om iedere doorgeruide mus op grond van kleed 'adult' te noemen. Hij is toch ook geslachtsrijp? |
|
| Als hij in het najaar ruit heeft hij toch wel een post-breeding moult? Volgens mij bedoel je de pre-breeding moult. |
| Modified on: 2014-10-27 18:52:54 |
|
| @Albert, scherp, ik bedoel idd pre-breeding. @Garry, of hij nu (in oktober) geslachtsrijp is, durf ik niet te stellen. Als je een mus van enkele maanden zou opensnijden, of een vogel van anderhalf jaar, zie je weldegelijk verschil (zeker bij de vrouwtjes). Waar ik op doel is dat het woord adult, voor mijn gevoel impliceert dat er op dat moment ook nog juvenielen kunnen worden onderscheiden. In feite noem je alle mussen na de rui dan adult, terwijl - voor mijn gevoel - dat ten onrechte is. 'Tis geen halszaak, was slechts benieuwd. |
|
| Ter aanvulling, in literatuur worden het winterkleed (vers post-breeding kleed) en zomerkleed (gesleten post-breeding kleed) gewoon als zodanig benoemd. Nogmaals, we benoemen vogels in dit geval op grond van hun uiterlijk, niet op basis van hoe dat tot stand is gekomen (of dat nu rui of slijtage is). Een 'kleed' is hier een verschijningsvorm. |
| Modified on: 2014-10-27 19:08:52 |
|
| @Ton, helder, maar zou ik hem dan vanaf 1 januari pas adult moeten noemen, na voltooiing van zijn volgende rui, of vanaf het moment dat hij zich voortplant? |
|
| Toch opvallend he, als Garry van een boot stapt brengt ie mussen mee. Dit musje mag wel oppassen want Garry heeft slechte vrienden! |
|
| Toen ik kroost was en droog (!) bestond piepschuim niet eens Davy. Ik zie het verband niet. |
|
| @Norman, inderdaad. De volgende keer vraag ik of ze een paar bermbommen plaatsen. |
|
| Garry, Ton bedoelt (denk ik) dat het niet ondenkbeeldig is dat deze vogel dit jaar uit het ei is gekropen en na een volledige postjuveniele rui er identiek (nou ja, niet altijd...) uitziet als een adult, maar dit eigenlijk nog niet is. Ringers zullen in deze periode vogelsoorten met een volledige postjuveniele/postbreeding rui inderdaad als 'volgroeid' noteren. Aangezien dat zangvogels in hun eerste kj zich nog niet voortplanten en dat pas in hun 2e kj (kunnen) doen zijn ze dan de facto pas adult. Adult of juveniel heeft op zich niets vandoen met een kleed (of beter ruipatroon) maar effectief met een 'graad' van volwassenheid. 1e winter, 1e zomer, 2e winter,... bv bij meeuwen zijn dan weer wel kleden gerelateerd aan een leeftijd. Wat ik een beetje vreemd vind aan deze vogel is de bleke teugel, ikzelf heb nog nooit (maar misschien ook nooit zo goed op gelet...) een Spaanse Mus met een bleke teugel gezien, of misschien kan dit bv. in navolging van bovenstaande wel duiden op een 1kj?! Of toch wat individuele variatie?! Soit, was voor de vuist weg, nog geen tijd gehad om hierover iets op te zoeken, ga ik nu effe doen se! |
|
| Maar dat begreep Garry getuige zijn tekst hierboven al. |
|
| Vincent, Als ik goed Garry z'n vraag lees dan vraagt hij wanneer hij dit beest ('hem')adult mag noemen. Ik (en Ton) proberen uit te leggen dat hij reeds adult kan(!) zijn. En dat dit geldt vanaf een zangvogel zijn 2e kalenderjaar. Toch een antwoord op z'n vraag, niet?! |
|
| @Joost, dat snapte ik wel. Het gaat mij erom dat de grens arbitrair is. Zelfs wanneer dit een bewezen 1kj is zou je hem, op grond van kleed adult mogen noemen wanneer je het kleed na de postjuveniele rui als t=0 voor de definitie van een adult neemt. Neem je de toestand van zijn testikels, tja, dan zou je hem vast nog steeds juveniel noemen. Het is maar net waar je naar kijkt. Veldgidsen maken geen onderscheid. Sterker, vogels van voor de postjuveniele rui (< september) staan er niet in. Toch denk ik, wanneer ik de foto van Andre Strootman goed bekijk, dat zo ongeveer iedere veer aan deze vogel kakelvers is, zowel lichaamsveren als vleugel- en staartpennen. Dat neigt dan eerder naar een 1kj dan een adult, waarbij je toch iets van verschil in leeftijd (sleet) zou verwachten. |
| Modified on: 2014-10-27 22:57:23 |
|
| Garry, Dat is het juist, een kleed na een volledige postjuveniele rui zou jij een adulte vogel noemen en bij een vogel die even oud is maar partiële rui heeft (meeste zangvogels trouwens) zou je dan spreken van juveniel?! Dat lijkt mij juist heel arbitrair. Na een postjuveniele rui (gedeeltelijk of volledig) komt elke vogel in z'n 1e winterkleed. Dat dit kleed bij soorten met een volledige rui omzeggens identiek is aan een adult (dus 2kj of ouder) maakt deze vogel niet adult. Ook met uw 2e bewering zou ik voorzichtig zijn dat kakelverse 1e kj zouden zijn en adulten gesleten... Alles hangt af van de timing van de postbreeding en de timing van de postjuveniele. Ik weet niet hoe het juist zit bij Spaanse Mussen (moet ik nog es bekijken, zie ook mijn eerste post, maar heb niet onmiddellijk de tijd), maar je kan je bij vele soorten daarmee serieus mispakken. Alleszins die lichte teugel vind ik wel wat vreemd. |
|
| Zowel ad als juv maken in de zomer een volledige rui door. Logisch daarom dat de veren vers zijn. Om te weten of het een 1kj vogel is dient men de mate van schedelverbening na te gaan. Dat is toch minder ingrijpend dan een testikel test die de vogel naar ik meen te weten niet zal overleven. |
|
| @Joost: (u mag altijd 'je' zeggen hoor) laat ik het anders uitleggen. We onderscheiden bij een (zang)vogel twee variabelen met hun bijbehorende terminologie voor de verschillende stadia: 1. leeftijd, met daaronder bijv. de afbakeningen 'juveniel', '1e kj' en 'adult'. Daarnaast onderscheiden we 2. kleed, met daaronder 'juveniel kleed', '1e winterkleed' en 'adult kleed'. Welnu, bij Spaanse Mus wordt (nochtans in de literatuur die het verenkleed bespreekt, d.w.z. veld- en ringersgidsen) geen onderscheid gemaakt tussen het 1e winterKLEED en adulte KLEED. Op grond van wat in deze boekjes staat is het dus niet zo vreemd om de Spaanse Mus in kwestie een 'adult in winterkleed' te noemen, aangezien er kennelijk geen onderscheidbaar 1e winterkleed bestaat en de gidsen de suggestie wekken dat ik een volwassen vogel zie, terwijl leeftijd en kleed hier dus niet fenotypisch synchroon lopen. Dat deze benaming geen recht doet aan de werkelijke leeftijd snap ik ook wel en ik zou een even oude vogel die zijn rui nog niet heeft volbracht ook zeker niet 'adult in winterkleed' noemen. Omdat verschillen in ruisnelheid afwijkingen kunnen vertonen zal iedere museummedewerker die een dode vogel prepareert wel uitkijken om het kleed te gebruiken om de leeftijd te bepalen en een twijfelende ringer die het zeker wil weten zal inderdaad Norman's advies opvolgen om het schedelverbeningstadium te gebruiken. Over de leeftijd van mijn mus: ik zeg ik 'neig', ik beweer geenszins dat het een 1kj IS. Anderzijds: misschien hebben we met de lichte teugel die jij aankaart wel een postjuveniel kenmerk te pakken dat (mede) bruikbaar is om Spaanse Mussen in oktober de leeftijd van 1kj mee te geven; misschien dat deze in maar een korte levensfase niet zwart is? |
|
| Garry, Jouw eerste deel klopt volle 100%, maar dan loopt het weer wat scheef: 'in literatuur wordt geen onderscheid gemaakt tussen 1e winterKLEED en adulte KLEED.' Dat klopt, want er is geen (of amper) verschil tussen beide bij vogels met een volledige postbreeding. Maar dan komt de fout, het is immers niet correct om deze dan 'adult in winterkleed' te noemen. En dat staat misschien foutief in een aantal determinatiewerken/veldgidsen maar alleszins niet in de eerste 3 die ik daar voor opensla (ik ga u even de referenties besparen). Ik vind resp. terug: 'Winter man';'man winter vers' en 'male fresh autumn'. Nergens hierbij 'adult' of enige andere leeftijdsaanduiding... @Norman, dat de volledige rui in de zomer verliep, daar was iedereen denk ik wel al uit. Wat ik bedoel met timing is dat bij vogels die verschillende broedsels grootbrengen de (eerste) jongen al kunnen geruid hebben voor de adulten zelfs nog moeten beginnen. Wie heeft dan op dit moment het meest gesleten verenkleed?! |
|
| overigens is 'niet ondenkbeeldig' een pleonasme... |
|
| in het voorgaande is gesteld dat het moment waarop je een vogel adult noemt, arbitrair is. Dat vind ik wel meevallen (zie voorgaand). Wat pas echt arbitrair is, is het moment waar je een vogel van "winterkleed" ineens "zomerkleed" gaat noemen als het een "zomer"kleed betreft dat door slijtage ontstaat. Als wij in het voorjaar rietgorzen vangen, zijn vrijwel altijd nog restanten van de bruine veertoppen aanwezig. Ik heb zelf nog nooit spaanse mussen geringd, dus ik weet niet of schedelverbening bij deze soort eind oktober nog wel bruikbaar is als kenmerk (en ik heb Svensson hier niet onder handbereik). Ik heb ook nog nooit spaanse mussen gesneden, maar ik gok - op basis van andere vogels - dat de testes al zo ver zijn gedegenereerd dat er geen duidelijk verschil meer is tussen jonge en oude mussen. Dat geldt wel voor de eileider van de vrouwtjes. Daar is wel onderscheid tussen jonge en oude vogels (recht versus gekronkeld). |
|
| zomerkleed = broedkleed =gesleten winterkleed en leeftijd? Ach als ze een nest hebben met kleine Spanjooltjes dan kan je de term ad gebruiken of volgroeid daar zal niemand over vallen. Het teugelkenmerk roept de vraag op: waar komt deze vogel eigenlijk vandaan? |
|
| @Joost, ik ga proberen je met referenties te overladen (maar je hebt wel een beetje gelijk). @Ton, grappig, een collega meldde mij toevallig net ook dat de testes van mannetjes Huismus buiten de paartijd bij jonge en oudere mannen even groot (klein) zijn en noemde ook wat jij meldt over de eileiders bij vrouwen. |
|
| Heb jaren geleden in Eilat in begin november veel (ca. 150) Spaanse mussen gevangen en er aardig wat op de plaat gezet. Daar werd bij mannetjes (door Hadoram, John Morgan en Reuben Yosef) zonder problemen een leeftijd (1kj, 2kj, >2kj) op geplakt o.g.v. o.a. intensiteit van zwarte teugel en hoeveelheid roodbruin op de kleine bovenvleugeldekveren. De huidige Maasvlakte vogel zou dan een 1kj betreffen (als mijn geheugen me niet in de steek laat). Ik heb toen mijn verwondering over deze methode uitgesproken (was zelf bezig met leeftijdsherkenning van Huismussen) en gevraagd of ze dit wilden publiceren. Daar is nooit wat van gekomen, tenzij Hadoram en Lars dat in de aankomende Palearctische vogelbijbel opnemen. Ik zal later deze week mijn dia's opzoeken, scannen, en op "determinatie" plaatsen. |
|
| @Garry, dan heb je wel een heel slimme collega |
|
| "Peter, ik ken dat, van die ringers die met veel aplomb een nieuw kenmerk lanceren. Kan me nog de bruine ondervleugelhanddekveertjes bij rietgors herinneren, en oogkleur van baardmannen. Beide kenmerken konden we na wat terugvangsten in Flevoland naar de vuilnisbak verwijzen. Dergelijke kenmerken moeten natuurlijk wel gestaafd zijn door terugvangsten van vogels met gekende leeftijd. Als Spaanse mussen net zo slim zijn als Huismussen, is dat wel een `uitdaging`. Ben dus zeer nieuwsgierig naar die Eilatgevallen. |
|
| @Ton, ja, het is zelfs een (IG-)Nobelprijswinnaar, iets met eenden ;-) @Peter, spannende info, ben benieuwd! |
| Modified on: 2014-10-28 11:40:10 |
|
| @Garry, vast eenden met grote testes! |
|
| Over schedelverbening: volgens Svensson is leeftijdherkenning gelijk aan die van Huismus. Bij Huismus zou schedelverbening volledig zijn na 5-6 maanden. Dat betekent dat in oktober dit nog als kenmerk mogelijk zou moeten kunnen. |
