Dutch Birding volume 32 (2010) no 3

Vogeltellingen in Iran in januari 2009

In januari 2009 voerde een WIWO-team van één Belgische, 14 Iraanse en 17 Nederlandse vogelaars tellingen in acht van de 30 Iraanse provincies. De afgelopen jaren zijn meer van dergelijke gecoördineerde tellingen uitgevoerd. De nadruk bij de tellingen lag op water- en kustvogels maar ook andere soorten werden geteld en als 'bijvangst' werden enkele zeldzaamheden of schaarse soorten waar­genomen, evenals bijzondere zoogdieren. Tellingen werden uitgevoerd door negen teams (in Hormuzgan werden twee teams ingezet). Door de grote droogte waren de aantallen water- en kustvogels in veel provincies lager dan bij eerdere tellingen en leverden plekken waar nog wel veel open water was juist hogere aantallen op. Per provincie zijn de belangrijkste resultaten samengevat (meest algemene soorten, hoogste aantallen, opmerkelijke waarnemingen en zeldzaamheden).
In Gilan waren de totale aantallen hoger dan in voorgaande jaren, met als meest opmerkelijke resultaten 1298 Kroeskoppelikanen Pelecanus crispus en 5530 Wilde Zwanen Cygnus cygnus. Twee Steppekieviten Vanellus gregarius betekenden de eerste winterwaarneming voor Noord-Iran. In Mazandaran, waar jaarlijks meer dan 1 miljoen watervogels overwinteren, werd in 2009 voor het eerst in 20 jaar ook een telling per vliegtuig uitgevoerd. De hoogste aantallen betroffen Meerkoet Fulica atra (bijna 780 000) gevolgd door Flamingo Phoenicopterus roseus, Fuut Podiceps cristatus en Nonnetje Mergellus albellus (4880). De meest bijzondere waarneming betrof de laatste wilde Siberische Witte Kraanvogel Grus leucogeranus van de westelijke populatie, vergezeld van een uitgezet (geringd en gezenderd) exemplaar. In Golestan had de aanhoudende droogte de aantallen beperkt maar ook hier scoorde een aantal soorten desondanks hoger dan in eerdere jaren. Meest bijzonder waren twee Chinese Klauwieren Lanius arenarius en drie Witvleugeldikbekken Mycerobas carnipes (zeldzaam in deze provincie). In Sistan-Baluchestan worden altijd lage aantallen watervogels geteld, ondanks het feit dat dit de grootste provincie is. Vermeldenswaard zijn bijvoorbeeld 1523 Kroeskop­pelikanen en 4501 Reuzenzwartkopmeeuwen Larus ichthyaetus. Een Grote Kanoet Calidris tenuirostris was de eerste voor de provincie. De zeldzaamste soort van de telling in 2009 was een eerste-winter Amoerroodpootvalk Falco amurensis op 24 januari bij het Lipar moeras; dit betrof de eerste waarneming voor Iran. In Centraal-Hormuzgan werden vooral steltlopers geteld; bijzondere resultaten waren 7722 Krabplevieren Dromas ardeola, 882 Breedbekstrandlopers Limicola falcinellus en 142 Grote Kanoeten. In Oost-Hormuzgan waren de aantallen 'normaal' en werden bijvoorbeeld ruim 9000 Dunbekmeeuwen Chroicocephalus genei geteld. Bijzonderheden waren de derde Maskergent Sula dactylatra voor Iran, een groep van 29 Arabische Aalscholvers Phalacrocorax nigrogularis, een Parelduiker Gavia arctica (waarschijnlijk de eerste voor de Perzische Golf van Iran) en zes Indische Brilvogels Zosterops palpebrosus op twee locaties. In Khuzestan waren door de droogte veel minder vogels aanwezig dan in andere jaren. Bijzondere waarnemingen waren zeven Sporenkievieten V spinosus, een opgezette Havik Accipter gentilis (hier verzameld), een Grijze Wouw Elanus caeruleus en (slechts) één Afrikaanse Slangenhalsvogel Anhinga rufa. In Bushehr werden vooral steltlopers geteld en verder veel meeuwen en sterns, waaronder ruim 1000 Reuzen­zwartkopmeeuwen. Bijzonderheden waren een groep van 26 Oostelijke Kraagtrappen Chlamydotis macqueenii en acht Zijdestaarten Hypocolius ampelinus. In Fars waren de aantallen watervogels door de droogte ongeveer een kwart van wat in normale winters wordt aangetroffen. Bijzonderheden waren hier Oostelijke Kraagtrap, Zijdestaart en Gestreepte Dwergooruil Otus brucei.

Edwin Winkel, c/o WIWO, Postbus 6521, 6503 GA Nijmegen, Netherlands
(hravnhome.nl)
Marc van Roomen, c/o SOVON Vogelonderzoek Nederland, Postbus 6521, 6503 GA Nijmegen, Netherlands
(marc.vanroomensovon.nl)
Jaap Schelvis, c/o WIWO, Postbus 6521, 6503 GA Nijmegen, Netherlands
(jaap.schelvisplanet.nl)
Hamid Amini, Bureau Biodiversity and Wildlife, Department of Environment, Pardisan Eco-park, Hakim Highway, 14155 - 73155 Tehran, Iran
(amini_tarehyahoo.com)