Dutch Birding volume 31 (2009) no 1

'Zuidelijke grote jager' bij La Palma, Canarische Eilanden, in oktober 2005

Tijdens een pelagische tocht op 6 oktober 2005 voor de westkust van La Palma, Canarische Eilanden, maakte ik foto's van een jager Stercorarius die ik ter plaatse determineerde als Grote Jager S skua. 's Avonds, bij het bekijken en uitzoeken van de foto's, zag ik echter dat de egaal lichte onderzijde, zwartachtige en relatief smalle vleugels, verhoudingsgewijs kleine kop en snavel en licht wigvormige staart niet pasten bij deze soort en meer van toepassing waren op Zuidpooljager S maccormicki. Na thuiskomst in Nederland stuurde ik foto's op naar enkele jagerkenners. Op basis van hun bevindingen kon ik concluderen dat de waargenomen jager een vogel van het zuidelijk halfrond was, hoogstwaarschijnlijk een Zuidpooljager maar een Subantarc­tische Grote Jager S antarcticus viel niet uit te sluiten. Het belangrijkste argument voor het predikaat 'zuidelijke grote jager' was het ruipatroon. Zowel Zuidpooljager als Subantarctische Grote Jager voltooien de handpenrui tussen juli en oktober, terwijl Grote Jager dat doet tussen januari en april. Op de foto's is te zien dat de buitenste handpen (p10) nog groeit, wat diagnostisch is voor een zuidelijke komaf. Aanvullende argumenten voor Zuidpooljager (en tegen Grote Jager) zijn het ontbreken van roodbruine tekening op kop en bovendelen en de egaal zwarte ondervleugel. Subantarctische Grote Jager zou waarschijnlijk een forsere snavel tonen maar kan op basis van de huidige kennis niet met zekerheid worden uitgesloten; vooralsnog zijn er geen diagnostische veldkenmerken voor het onderscheiden van deze twee soorten bekend. De meeste juveniele en onvolwassen Zuid­pooljagers trekken ieder jaar met de klok mee over de Stille en Atlantische Oceaan en overschrijden daarbij ruim de evenaar. Van Subantarctische Grote Jager wordt aangenomen dat deze grotendeels in de buurt van de broedgebieden op het zuidelijk halfrond blijft maar er zijn enkele meldingen verder noordelijk. De vogel van La Palma is daarom gedetermineerd als 'zuidelijke grote jager'. De Spaanse zeldzaamhedencommissie heeft deze bevinding overgenomen en de vogel van La Palma geaccepteerd als de eerste Zuidpooljager/Subantarctische Grote Jager voor de Canarische Eilanden en Spanje.

Edwin Winkel, Het Laar 217, 7414 BP Deventer, Netherlands
(hravn@home.nl)