Dutch Birding volume 32 (2010) no 1

Hemprichs Meeuw en Witoogmeeuw: leeftijdsbepaling en kleden

Hemprichs Meeuw Larus hemprichii en Witoogmeeuw L leucophthalmus vertonen diverse overeenkomsten. Het zijn beide monotypische soorten, het verspreidingsgebied heeft het zwaartepunt rondom de Rode Zee (hoewel het verspreidingsgebied van Hemprichs veel groter is dan dat van Witoogmeeuw) en in uiterlijk komen beide overeen door de donkere bovendelen, donkere kop, op de keel en bovenborst doorlopend in een donkere bef (uniek binnen de meeuwen), lichte nekband en lichte onderdelen. Het verschil tussen beide soorten is in het veld meestal niet zo moeilijk vast te stellen: Hemprichs is groter (vergelijkbaar met Stormmeeuw L canus canus maar in bouw eerder herinnerend aan Kleine Mantelmeeuw L fuscus), zwaarder gebouwd, met een stevigere rechte snavel en een kalme en doelgerichte vlucht. Witoogmeeuw is kleiner en slanker (iets groter dan Kokmeeuw Chroicocephalus ridibundus en wat bouw betreft herinnerend aan Lachmeeuw L atricilla), met een lange, slanke iets gebogen snavel en een sierlijke, meer sternachtige vlucht. Belangrijkste verschillen in adult zomerkleed zijn bijvoorbeeld de overwegend gele snavel bij Hemprichs (rood bij Witoogmeeuw), de bruine tint op bovendelen en kop bij Hemprichs (bovendelen meer grijs en kop geheel zwart bij Witoogmeeuw), donkere voorvleugelrand van Hemprichs (licht bij Witoogmeeuw), geelgroene poten bij Hemprichs (felgeel bij Witoogmeeuw) en minder opvallende witte oogrand bij Hemprichs (meestal alleen boven het oog, meer opvallend en zowel boven als onder het oog bij Witoogmeeuw). In adult winterkleed verdwijnen de felle kleuren van de naakte delen en wordt het verenkleed meer uniform maar de belangrijkste verschillen blijven zichtbaar.
Beide soorten bereiken het adulte kleed in hun derde of vierde kalenderjaar. In niet-adulte kleden blijven de structurele verschillen van groot belang voor de determinatie maar ook in verenkleed zijn er zichtbare verschillen. Bij eerstejaars vogels is een belangrijk verschilpunt het sterke contrast tussen de bruine borst en witte buik bij Hemprichs Meeuw; bij Witoogmeeuw is deze over­gang meer geleidelijk en zijn alleen de onderdelen achter de poten echt wit. Aan de hand van een serie foto's van beide soorten uit verschillende maanden afkomstig van de Rode Zeekust van Egypte worden de verschillende kleden en leeftijden geïllustreerd en onderling verge­leken.

Edwin Winkel, Het Laar 217, 7414 BP Deventer, Netherlands
(hravnhome.nl)