Dutch Birding volume 32 (2010) no 3

Determinatie van Atlasvliegenvanger in zomerkleed

Dit artikel bespreekt de variatie in het zomerkleed van Atlasvliegenvangers Ficedula speculigera aan de hand van gevangen vogels (zes mannetjes en drie vrouwtjes) en c 50 broedparen in het veld in Marokko. Bij mannetjes is de stuit vrijwel altijd bijna geheel zwart, zonder enig wit, maar een minderheid vertoont op de stuit enig tot vrij veel en opvallend wit, herinnerend aan de stuittekening van mannetjes Withalsvliegenvanger F albicollis. Een vrijwel geheel zwarte stuit bleek ook bij zorgvuldige bestudering in het veld het vaakst voor te komen.
De staart van adulte mannetjes Atlasvliegenvanger in zomerkleed (na tweede kalenderjaar) is geheel zwart (anders dan bij Bonte Vliegenvanger F hypoleuca hypoleuca). Eerste-zomer (tweede kalenderjaar) mannetjes hebben echter vaak (maar niet altijd) wit in de buitenste staartpennen. Dit betreft ongeruide staartpennen uit het juveniele kleed. Anders dan in literatuur wordt vermeld, vertonen ook eerste-zomer mannetjes Iberische Vliegenvanger F h iberiae wit in de buitenste staartpennen. Er is meer studie nodig om na te gaan met welke andere kenmerken Atlasvliegenvanger van Iberische Vliegenvanger is te onderscheiden (zoals de variabele hoeveelheid wit van voorhoofd, handpenvlek en tertials).
De enkele vrouwtjes Atlasvliegenvanger die zijn bestudeerd vertoonden wit op de buitenvlag van de twee buitenste staartpennen en de geruide binnenste grote dekveren hadden uitgebreid wit aan de top. Omdat het aantal onderzochte vrouwtjes erg klein is, zijn de kenmerken en de relatie met de leeftijd nog onvoldoende duidelijk.

José Luis Copete, Martínez de la Rosa 27 Principal 3a, 08012 Barcelona, Spain
(jlcopetetelefonica.net)
Rafael Armada, Collserola 9, 08756 La Palma de Cervelló, Spain
(rafaelarmadagmail.com)
Ferran López, Consorci per a la Protecció i la Gestió dels Espais Naturals del Delta del Llobregat, Plaça de l'Agricultura 4, 08820 El Prat de Llobregat, Spain
(ferranlopezhotmail.com)