Seltene Vögel in Deutschland 2010. Deutsche Avifaunistische Kommission (red.) 2012. Dachverband Deutscher Avifaunisten, Münster. ISSN 2192-2620. Paperback, 72 pp.
Prijs € 9,80 (+ € 2,- verzendkosten).
Tot voor kort verschenen de jaarverslagen van de Duitse dwaalgastencommissie in het tijdschrift Limicola. Door allerlei oorzaken was hier de laatste jaren een beetje de klad in gekomen, maar inmiddels heeft deze commissie (Deutsche Avifaunistische Kommission, DAK) een doorstart gemaakt, en verscheen eind vorig jaar dit luxe uitgevoerde jaarverslag.
Vanuit Nederlands perspectief is het natuurlijk heel interessant om te zien wat er zoal bij onze oosterburen aan dwaalgasten opduikt, en wat dus eventueel ook bij ons 'kan'. Alleen al daarom is dit jaarverslag bijna verplichte kost voor de (meeste) begunstigers van de DBA.
Maar er is meer. Want naast een uitgebreid overzicht van aanvaarde (en afgewezen) gevallen van zeldzaamheden in 2010 (en soms eerder), bevat het een paar interessante artikelen over het voorkomen van een tweetal soorten in Duitsland. Toevallig zijn dit soorten die in Nederland geen beoordeelsoort meer zijn, namelijk Kleinst Waterhoen en Roodstuitzwaluw, en bij de oosterburen vreemd genoeg een stuk zeldzamer zijn dan hier te lande. Beide nemen echter ook in Duitsland toe de laatste jaren dus zullen ze waarschijnlijk over niet al te lange tijd van de lijst van beoordeelsoorten worden geschrapt. Over schrappen gesproken, het jaarverlag bevat verder nog een lijst van enkele tientallen soorten die niet zeldzaam genoeg (meer) zijn en dus niet meer hoeven worden voorgelegd aan de DAK.
Aan de andere kant staan in het eigenlijke verslag, dat natuurlijk het leeuwendeel van het boekje vormt, soorten vermeld die in Nederland (al lang) geen beoordeelsoort meer zijn. Vreemd is het bijvoorbeeld om te zien dat Noordse Pijlstormvogel, Pallas' Boszanger, Bladkoning, Roze Spreeuw en Roodkopklauwier er zo zeldzaam zijn, terwijl bijvoorbeeld die laatste soort er een voormalige broedvogel is. Dit nodigt uit om te speculeren dat in Duitsland wellicht niet genoeg vogelaars zijn om al deze soorten te vinden, want gezien de grootte van het land en een behoorlijke kustlijn met meerdere eilanden en een grote verscheidenheid aan biotopen moet er toch veel meer te 'halen' zijn. Daar staat tegenover dat je je af kunt vragen wat wij hier verkeerd doen; als je ziet dat men ten oosten van ons o.a. 28 Arendbuizerds, 24 Reuzenzwartkopmeeuwen en 50 Balkankwikstaarten heeft aanvaard.
Afgezien van deze geaccepteerde gevallen, bevat het jaarverslag nog drie bijlagen: ten eerste die waarin gevallen worden benoemd die resp. in categorie D (dus soorten die waarschijnlijk zijn ontsnapt of uitgezet, maar die ook in wilde staat op zouden kunnen duiken) en categorie E ('Sicherlich einen Käfig entflogen') zijn geplaatst. Hierin duidelijke twijfelgevallen als de bekende Kleine Topper die als sinds 2001 het drielandenpunt van Duitsland, Zwitserland en Frankrijk komt bezoeken, maar ook gevallen van (eenden)soorten die 'wij' in Nederland wellicht serieuzer zouden nemen. Dat niet iedere Scharelaar wild hoeft te zijn bewijst trouwens een vogel met kwekersring die daarom niet verder is gekomen is dan cat. E. Als laatste bijlage dan nog een overzicht van de afgewezen gevallen.
Dit geheel wordt trouwens behoorlijk verlevendigd met een keur aan (soms prachtige) foto's, waarbij vanuit ons perspectief vooral (een ziekelijk jaloersmakende) Reuzenzwartkopmeeuw, Sakervalk en Witkruintapuit erg leuk (zouden) zijn.
Kortom, goed dat dit jaaroverzicht nu weer regelmatig zal verschijnen en dat voor deze vorm is gekozen. Het zal jaarlijks worden gepubliceerd en het is mogelijk een abonnement te nemen, al zijn ze ook los te bestellen. Dat kan hier.
Gert Ottens
15889 views
Reacties:
Door: Marc Argeloo, zaterdag 20 april 2013 14:15 |
Hi Gert, Fraai Duits boekwerkje indeed, ganz geil. Ik zit blijkbaar in hun mailbestand, kreeg het gratis opgestuurd, denk dat dat door mijn Duitse oma komt. Of het komt door mijn actieve vogelarij in Thüringen met in mei 2009 een steppevorkstaartplevier (akzeptiert). En toen moest ik naarstig op zoek naar medevogelaars in mijn omgeving, zo'n beest houd je niet voor jezelf. En dat valt verbazingwekkend tegen in Duitsland. Je speculatie over 'niet genoeg vogelaars' in de Heimat klopt als een bus. In Thüringen (45% oppervlak van NL) kan ik in mijn directe omgeving (zuid van Jena) aanhaken bij slechts een handvol vogelaars, waarvan de meeste behoorlijk op leeftijd (met prachtige, oude DDRkijkers, dat dan weer wel). Er worden daar veel bosruiters gevangen, maar kleine en Temminck ontgaan ze volkomen. Taalachterstand speelt mee, geen kennis van en toegang tot bijv. Engelse literatuur. Je zit daar dus al gauw in de Hall of Fame. Idem, ik bezocht midden maart de jaarbijeenkomst (met jou bekende Kees de Pater) van de Verein Thüringer Ornithologen. Tussendoor dwerguil en oehoe, op de bijeenkomst krap 100 personen, gemiddelde leeftijd 60+. Hoe dan ook, begin mei weer die kant op met tuinsoorten o.a. grijskopspecht, rode en zwarte wouw, zwarte ooievaar, notenkraker, hop en in directe omgeving sperwergrasmus, grijze gors, krekelzanger en veel bijeneters, prima local patch dus. groet, Marc |
Door: Gert Ottens, maandag 22 april 2013 15:34 |
Hey Marc, Bedankt voor deze aanvullingen uit 'der Heimat'. Jammer dat er zo weinig vogelaars zijn om al dat moois te zien en leuke soorten te ontdekken! Wel goed dat de DDA zeldzaamheden (en daarmee de DAK) serieuzer neemt, zodat beoordeling en documentatie van dwaalgasten voorlopig gewaarborgd is. Want ik denk ook dat veel waarnemingen niet eens bij de commissie terecht komen, al dan niet bewust. En het lijkt me inderdaad dat vooral in de voormalige DDR nog wel wat zendingswerk te verrichten valt op dat vlak. Een schone taak voor je;-) |
Door: Jan Hein van Steenis, maandag 22 april 2013 16:53 |
Tja, ik moet nog steeds mijn Grote Pieper bij de zeldzaamheidscommissie van NRW indienen... In het westen zijn overigens aanzienlijk meer vogelaars dan verder naar het oosten. Er loopt bij mij in de buurt zelfs iemand rond die getwitcht heeft, maar dat was voor hij kinderen kreeg. Jongelui zijn net zo afwezig als in Engeland - Nederland is wat dat betreft echt uitzonderlijk! In een maand vogelen rond Goslar (noordkant Harz) kwam ik overigens niet één vogelaar tegen. Mensen met kijkers zijn er in Duitsland genoeg, maar meestal zijn ze op zoek naar Reeën of Ooievaars. |
Door: Gert Ottens, vrijdag 9 mei 2014 12:14 |
Dit voorjaar verscheen het jaaroverzicht over 2011 en 2012. Met ook deze keer weer een mooie verzameling aan rariteiten, waaronder een aantal soorten waar we hier (bij wijze van spreken) een moord voor zouden doen. Wat bijvoorbeeld te denken van Zwartkoprietzanger, Balkankwikstaart, Bruinkop-koevogel, Kalanderleeuwerik en Zwartkeelheggemus?! Verder in deze nieuwste editie van 'Seltene Voegel in Deutschland' verhandelingen over influxen van Steppekieken en Kleine Burgemeesters en artikelen over o.a. de eerste Kumliens Meeuw voor Duitsland. Dit alles voor maar € 9,80, hier te bestellen: http://www.dda-web.de/ind.... |